2018 yılı için belirlenecek asgari ücret tartışmaları devam ederken belirlenen miktarın bugün açıklanması bekleniyor.
Asgari ücretin açlık sınırın altında olduğu ülkemizde işçi ve emekçiler sefalet koşullarında hayata tutunmaya çalışıyor.2018 yılına ilişkin asgari ücret tartışmaları devam ederken geride bıraktığımız yıllarda belirlenen asgari ücret 2018 için ortaya çıkabilecek rakam açısından fikir veriyor. Asgari ücretin açlık sınırın altında bırakılmasını sistematik bir politika olarak yaşama geçiren patronlar ve onların sözcüsü hükümetler halka yoksullukla terbiye etmeye çalışıyor.
Son beş yıl içinde asgari ücrete en yüksek zam 2015 seçimlerinin vaadi olarak 300 TL’lik zam şeklinde gerçekleşti. Ne var ki aynı dönemde her zaman olduğu gibi pek çok ihtiyaç maddesine de zam yapıldı.
Asgari ücretin dolar karşısında ki durumuna bakmak emekçilerin alım gücünün nasıl düştüğünü de yeterince açıklıyor.
Örneğin, 2013’te 476 dolara denk düşlen asgari ücret yıllar içinde TL’nin dolar karşısındaki değer kaybıyla birlikte eridi ve 2017’de 396 dolara geriledi. Bir diğer ifadeyle asgari ücrete 5 yıl içinde yapılan zamlar TL’nin dolar karşısındaki değer kaybını karşılamaya bile yetmedi.
Zengin ile Yoksul Arasındaki Makas Giderek Açılıyor!
Her demecinde ekonominin büyüdüğünden dem vuran Başbakan Binali Yıldırım söylediklerinin aksine asgari ücret bu büyümeden pay alamıyor. Kişi başına düşen Gayri Safi Yurt İçi Hasıla’ya baktığımızda bu rahatlıkla görülebilir. GSYİH’nin artış oranı hemen her yıl asgari ücrete eklenen zam oranından daha yüksek düzeyde olduğu için, toplumun en alt katmanını ifade eden asgari ücretlilerle, geliri yüksek olanlar arasındaki makas büyüdü. Buna karşılık, Türkiye’nin en zengin yüzde 1’lik bölümünün vergi öncesi gelir düzeyi her geçen yıl ciddi oranda arttı.
2007’de yüzde 20’nin altında olan bu pay 2016 itibariyle yüzde 25’e yaklaştı. Yine 2016’daki yüzde 20’lik dilimlere baktığımızda da nüfusun en yoksul yüzde 20’si toplam gelirin yalnızca yüzde 6,2’sini paylaşırken; en zengin yüzde 20’lik dilimse gelirin yüzde 47,2’sine sahip.
Diğer yandan asgari ücrette yaşaman artışın ve kamuoyuna yansıyan rakamında gerçeği yansıtmadığını biliyoruz.
Sözgelimi, bugün asgari ücret brüt 1777 lira. Ancak yapılan kesintilerden sonra emekçinin brüt ücretten işçinin cebine giren 1404 TL. Brüt asgari ücretin 506 liralık kısmı, SGK, işsizlik sigortası, gelir vergisi, damga vergisi gibi alanlara dağılıyor.
Kesintilerle 1270 liraya kadar gerileyen asgari ücret 133 liralık asgari geçim indiriminin eklenmesiyle 1400 liranın üzerine çıkabiliyor.
TC Avrupa Ülkelerinin Gerisinde
Rakamlar, Türkiye’yi Ortadoğu’nun yükselen yıldızı ve Avrupa içinde bir çekim merkezi yapma iddiasında olan AKP iktidarını açıkça yalanlıyor. TC’de asgari ücret Avrupa’nın diğer ülkeleriyle karşılaştırdığımızda ise son sıralarda yer alıyor.
Mesela, Lüksemburg, 1999 avro ile listenin en üstünde yer alırken, onu Fransa, Almanya gibi ülkeler izliyor. Özellikle iflasın eşiğine gelen ve sonrasında kemer sıkma politikaları, emekçi lehine yasalarla gündem olan komşu ülke Yunanistan bile 683 avroluk asgari ücretle listede TC’nin üstünde yer alıyor. Türkiye’nin asgari ücret düzeyi ise 479 avro. Bu açıdan Türkiye’yi Polonya, Estonya, Slovakya, Romanya, Bulgaristan gibi Avrupa’nın en yoksul ülkeleriyle karşılaştırmak daha doğru oluyor.
Asgari Ücret Yine Açlık Sınırının Altında!
Yaklaşık 6 milyon çalışanı doğrudan ilgilendiren asgari ücret görüşmeleri bugün sonuçlanıyor. İlk toplantısını 1 Aralık’ta Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığında, ikinci toplantısını 15 Aralık’ta Türk-İş Genel Merkezi’nde, üçüncü toplantısını 22 Aralık’ta Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu’nda (TİSK) düzenleyen komisyon, dördüncü ve son olması beklenen toplantısını bugün Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın ev sahipliğinde yapacak. İşçileri Türk-İş’in, işveren kesimini ise TİSK’in temsil ediyor.
AKP iktidarının asgari ücrete yüzde 12 enflasyonu “dikkate” alarak brüt bin 990 net bin 572 liraya çıkaracağı konuşuluyor. Böyle bir sonuçta, bekar bir işçi için Asgari Geçim İndirimi’nin de (AGİ) 149 lira olması söz konusu.
Görüşmelerde Türk-İş, asgari ücretin 2018 yılında net 1893 lira olmasını talep etti. DİSK’in asgari ücret talebi ise net 2 bin 300 lira olarak açıklandı.
TÜRK-İŞ Araştırmasının 2017 Aralık ayı sonucuna göre: dört kişilik bir ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmesi için yapması gereken aylık gıda harcaması tutarı (açlık sınırı) 1.608,13 TL. Gıda harcaması ile birlikte giyim, konut (kira, elektrik, su, yakıt), ulaşım, eğitim, sağlık ve benzeri ihtiyaçlar için yapılması zorunlu diğer aylık harcamalarının toplam tutarı ise (yoksulluk sınırı) 5.238,32 TL oldu.
Bekar bir çalışanın aylık yaşama maliyeti ise 1.989,20 TL olarak gerçekleşti.Diğer yandan Türk-İş’in AKP iktidarıyla kurduğu ilişkilerden hareektle, elde ettiği veriler konusunda şüphe uyandırdığının altını çizmeliyiz.
Öyle anlaşılıyor ki patronların sözcüsü AKP iktidarı işbirlikçi sarı sendika Türk-İş’i de yanlarına alarak 2018 için de emekçilere sefalet ve yoksulluk anlamına gelecek bir asgari ücret belirleyecek.
Bizim somut talebimiz asgari ücretin insanca yaşanabilecek bir miktarda ve her türlü vergiden muaf tutulmasıdır! Bu bağlamda tam olarak emekçilerin sorunu çözmese de bugün için DİSK’in talebi gerçekçi ve uygulanabilirdir!
Bir Partizan
