ILO (Uluslararası Çalışma Örgütü)’nun 1997 yılında tekrar kabul etmiş olduğu Özel İstihdam Büroları küreselleşmeyle birlikte patronların haklarının korunmasını temel alır. Özel istihdam büroları daha fazla kâr elde etmeye yarayan işletme organizasyonlarının kurulmasıdır. İşçiyi ek bir maliyet katmadan istedikleri zaman, istedikleri sayıda işten çıkarma işlemidir.
İşçi, patron ve hükümet temsilcilerini 6 Ocak’ta bir araya getiren ve çalışma hayatına dair düzenlemelerin tartışıldığı Üçlü Danışma Kurulu’nda gündeme gelen Özel İstihdam Büroları’na (ÖİB) “işçi kiralama” yetkisinin tanınmasına ilişkin yasa Resmi Gazete’de yayımlandı. Böylece 7.5 milyon işçinin kiralanmasına olanak sağlandı.
Hükümet ve sermaye işbirliğiyle ortaklaşa düzenlenen bu kararla birlikte emek-sermaye çelişkisinin daha da derinleştiği aşikar. Bir seneye yakın bir süredir tartışılan yasanın resmi gazetede yayımlanmasıyla birlikte kurulan özel istihdam bürolarıyla işçilerin bu zamana kadar kazandığı özlük hakları büyük bir oranda gasp ediliyor. İş güvencesi, kıdem tazminatı ve sendikal örgütlenmenin önünü kesen bu uygulamayla işçilerin sömürülmesinin önü tamamen açılıyor. Yasa tasarısı, özel istihdam bürolarına patron ile geçici işçi sağlama sözleşmesi yaparak, işçinin geçici olarak patrona devri yetkisini getiriyor.
Zincirlerden başka kaybedecek bir şey yok
Doğum izni ve doğum sonrası kısmi çalışma hakkı kullanan, askerlik hizmetini yapan ve iş sözleşmesi askıya alınan işçi yerine başka bir işçi ile geçici iş ilişkisi, bu hallerin devamı süresince kurulabilecek.
Mevsimlik tarım işlerinde veya temizlik işleri, hasta, yaşlı ve çocuk bakım hizmetleri gibi ev hizmetlerinde, süre sınırı aranmadan geçici iş ilişkisi oluşturulabilecek.
İşçileri köleleştirecek olan bu yasa işçilerin haklarını değil tamamen patronun haklarını düşünerek oluşturulmuştur. Özel istihdam büroları dün olduğu gibi bugün de işçileri istismar ederek kâr eden kurumları oluşturmuştur. Emek sömürüsünün çok daha boyutlanacağı bu dönemde özel istihdam bürolarının yaygınlaşmasıyla birlikte fabrikalardaki sendikalaşma da işlevini yitirecektir. Bununla birlikte işçi güvencesi kalmayacağından işçilerin örgütlenip bu saldırı karşısında mücadeleyi yükseltmekten başka çaresi yoktur.
