Konjonktürel durum ve referandum
Başkanlık sistemine ilişkin açıklanacak birçok sürecin yanında bugün referandum Erdoğan ve politikalarının siyaset mecrasında kalıcılaşmasını öngören bir süreçtir aynı zamanda.
Bu olguyu özellikle 1980 neoliberal politikalarla beraber özellikle Ortadoğu’nun sömürge ve yarı-sömürge ülkelerde Siyasal İslam’ın olgunlaştırılmasında görmekteyiz. İhvan hareketinden, 1979 İran İslam Devrimi’ndeki Velayet-i Fakih’e kadar bütün gelişmelerde kalıcılaşan ve kalıcılaşmaya çalışarak kendi komprador sermaye kesimlerini oluşturmaya çalışan kliklerde görmekteyiz. Buna en net örnek, İran İslam Devrimidir. Şah etrafında öbeklenen komprador sermayenin Humeyni etrafında yaşadığı değişimden görmekteyiz. Aynı şekilde 5 yıllık AKP iktidarı sürecinde de Kemalist komprador kesim etrafındaki sermaye kesimi ya ekonomik ve siyasal baskılarla ya tasfiyeye ya da biata zorlanmış, ulemanın komprador kesimi ise palazlandırılmaya çalışılmıştır.
İşte Erdoğan ve temsil ettiği komprador kliğin tahayyülü ve tasarrufu bu kapsamda ortaya çıkmıştır. 15 yıllık iktidarı ve bu süre zarfında halk kitlelerine dönük operasyonların yanı sıra karşıt kliğini de kendi karşısında dize getirecek derecede politik çıkışları olan AKP’ye bu kapsamda devletin ideolojik ve baskı aygıtlarını ele geçirme operasyonları gerçekleştirilmiştir.
Bu gelişmelerin elbette emperyalistler açısından bir karşılığı vardır ancak emperyalizmin bizim gibi yarı-feodal yarı-sömürge ülkelerde klik tercihini genel anlamıyla kendi imtiyazları doğrultusunda yaptığı göz önüne alınmalıdır. Dolayısıyla gerek başkanlık gerekse de var olduğu haliyle parlamenter sistem, emperyalistler açısından sadece konjonktürel bir dönüşümün anlamı olabilir. Emperyalizmin bölgesel çapta giriştiği politika ve dönüşüm içerisinde sömürge ülkelerde veya sadece Türkiye üzerinde bir başkanlık sistemi öngördüğü bir süreç görünmemektedir. 2030 Küresel Eğilimler Raporu içerisinde emperyalizmin sadece Ortadoğu’nun yeniden düzenlenmesi görülmektedir.
Bu doğrultuda hareket edecek ülkelerin hangi siyasal sisteme sahip olduğu ve olması gerektiği çok önemli değildir. Önemli olan emperyalizmin bölgesel politikalarının tasarruf edilmesidir ki Türkiye ve özellikle Erdoğan bu noktada sınıfta kalmıştır. Bu sınıfta kalmanın ruh hali son dönemlerde Erdoğan’ı herkese kafa tutmaya kadar iten bir özelliğe sahiptir. Bu iç dinamik krizi kendisini referandum gibi bir süreç ile ortaya koymuş ve siyasal sistem içinde kalmaya çalışan Erdoğan sürekli kitleleri desteğe çağırarak “Milli Kurtuluş” mücadelesini “Halife kurtuluşu” sürecine çevirmeye çalışmıştır.
Bu tablo ekseninde politika yaparken dış olguları incelemenin yanında bahsettiğimiz gibi esasta iç olguların da incelenmesi gerekmektedir. Zira Mao Zedung’un deyimiyle “Şeylerin gelişiminin ana nedeni, dışta değil içte , yani şeylerin iç çelişkilerindedir. Şeylerin hareketler ve gelişimleri içlerinde bu gibi çelişkilerin varlığı nedeniyle olur. Bir şeyin içindeki bu çelişki, gelişmenin ilk nedeni olup bir şeyin öteki şeylerle ilişkileri- bunların iç bağları ve birbirleri üzerine etkileri- ikinci derece bir nedendir. Böylece, materyalist diyalektik, metafizik mekanik materyalizm ve kaba evrimcilik tarafından öne sürülen teorilerle dış nedenler yada dış etkenler teorisi ile zorlu bir savaşıma girişir. Şurası açıktır ki, tamamen dış nedenler şeylerin yalnız mekanik hareketine yol açabilir, yani onların büyüklük ve miktarını değiştirir. Ama şeylerin nitelik bakımından binlerce çeşit sürecini ve birbirlerine dönüşümü açıklayamaz. Gerçekten de bir dış güç tarafından meydana getirilen mekanik bir hareket bile şeylerin iç çelişkileri yoluyla meydana gelir…. aynı şekilde toplumsal gelişme başlıca, dış nedenlerin değil iç nedenlerin sonucudur.” (Teori ve Pratik/ Ankara: Sol Yayınları, s. 27)
Bu açıdan politika kitlelerin çelişkisi üzerinden yükselir ve komünist partilerin kendilerini çelişkiler üzerinden yükselen yapılanmalar olarak tarif etmesi bundandır. Politika, subjektif gücün ekseninde, gerekirse manipülasyon ve spekülatif argümanları da kullanarak kitleleri harekete geçirme aracıdır. Politikayı devrimci yapacak şey hangi stratejiyi temel aldığı ve kitleleri harekete geçirecek kadroların komünistliği ile ilgilidir. Ve bugün boykot gibi bir gündem açık bir şekilde kitlelerin çelişkisi değildir.
Politik sürecin talimatı: Taktik hatadan arın, stratejik körlüğü yok et!
Yaşanan süreç hem egemenlerin kaderi hem de toplumsal muhalefetin geleceği açısından ciddi bir dönemeci temsil etmektedir. Çelişkinin evrildiği aşama, taktik politika açısından mücadeleyi büyütebilecek ve faşist saldırganlığa karşı set olabilecek her ihtimale kuvvetle sarılmayı emretmektedir.
Bu realitenin işaret ettiği aralık, stratejik netlik-taktik esneklik çerçevesinde en geniş ortak mücadele zeminini örerek kitlelerdeki öfkeyi daha belirgin bir güce dönüştürmek yönündedir. Bu da ilk planda AKP’nin krizini kurumsallaştırmakla mümkün kılınacak, “Başkanlığa hayır” diyenlerin açığa çıkarttığı mücadele dinamikleri üzerinden şekillenecektir. Bilinmelidir ki, tarih karşısında verilecek hesapta “neden esnek politika belirledin”le değil, “neden sardırılara karşı kitleleri seferber edemedin” sorusu sorulacaktır.
Sonuç olarak, komünist olmak, kitlelerle buluşabileceğimiz her noktadan tutup bunu boyutlandırmayı gerekli kılar. Politik sürece dair yönelimi, politik gerçekliği, andaki durumla ölçerek onunla değiştirip dönüştürmeye, alıp büyütmeye yönelik bağ kurmaktan ziyade “an”ı görüp onu konuşarak ilişkilenmenin Marksist bir açıklaması bulunmamaktadır.
Tüm bu gelişmeler ekseninde “Bir komünist hareket için elbette iki gerici klikten birini tercih etmek söz konusu olamaz. Komünist hareket ikisini de düşman olarak görür; ikisini de devirmek için mücadele eder; ama bunlar arasındaki mücadeleye de gözlerini yummaz; bu boğuşmadan kendi hesabına azami derecede fayda sağlamak için, bunların birbirine göre durumunu iyi tespit eder, en gerici olanı tecrit eder, ilk ve en şiddetli saldırılarını ona yöneltir, bu arada diğer gerici kliğin mahiyetini teşhir etmekten, onunla kendi arasındaki düşmanlık çizgisini sıkı sıkıya muhafaza etmekten de geri kalmaz. Bilir ki, hakim sınıflar arasındaki bu boğuşma her an halka karşı bir birleşmeye dönüşebileceği gibi, bugün en gerici olan kliğin yerini, yarın diğeri de alabilir. Bu, gericiler arasında durmadan değişen güç dengesine, iktidara hangi kliğin hâkim olduğuna, iktisadi ve siyasi buhranın mevcut olup olmamasına ve benzeri şartlara bağlıdır.”(İ. Kaypakkaya/Seçme Yazılar/s. 95)
Yoldaş Kaypakkaya’nın bu tespitinden hareketle andaki çelişkiyi doğru tespit etmeli ve en gerici olana yönelmeliyiz. “MHP gibi”, “HDP onu yaparsa biz yapmayız” edasındaki sol lafazanlığın bugün “Hayır deyince CHP’li olmaya getirdiği” veya “hayır diyenin devrim mücadelesinden, halk savaşından vazgeçtiği” gibi; sabun köpüğü uçuran ve bu siyasal atmosferde kendine yaşam bulmayacak olan yaklaşımları mahkum etmeli ve sürecin politik ihtiyacına göre şekillenerek gücümüzü seferber etmeliyiz.
Bitti
Yazının ilk bölümü için tıklayınız
